Kur Naim Frashëri i thoshte JO ferexhesë
Nga
Poeti kombëtar, Naim Frashëri ishte një luftëtar avangard i emancipimit të femrës.
Si pak të tjerë në kohë të tij, në shkrimet e hershme të poetit frashëriot spikat humanizmi i qashtër në një kohë kur Perandoria Osmane ishte kryqëzuar në trarët e zakoneve prapanike, viktimë e të cilave ishin më së shumti femrat, shkruan Konica.al.
Apostulli i shqiptarizmës, siç është quajtur nga Tajar Zavalani, Naimi në shkrimet e tij konsideronte se mbulesa e grave ishte ndalim i madh i përparimit të një kombi.
Naimi ynë e quante të padurueshme faktin që gruaja të jetojë e mbyllur në ‘kuvli’.
Portali Konica.al sjell një shkëputje kuptimplotë të poetit frashëriot në lidhje me bartjen e ferexheve dhe pengesën që shkaktonin ato në emancipimin e përgjithshëm shoqëror:
«Të mëshehurit dhe të mbuluarit e fytyrës së gruas s’ka qenë në kohën e profetit por është çpikur më von. Ndalim i math në përparimin e një kombi! Si mund të vejë mbroth një komb kur gratë, domethënë gjysma e njerëzisë rron e mbyllur si në kuvli? Si mund të jetë i zgjuar e i mbarë një komb pa pasur në vijë jetën e shtëpisë e të fëmijës, dhe këto qysh mund të bëhen kur burri rrin veç gruas? Ç’dashuri, ç’arsye mund të mësojnë e të marrin djemtë në një të tillë familje…Gruaja duhet të jetë e mësuar më shumë nga burri se fëmija së pari nga mëma e marrin arsimin dhe mësimet…Gruaja është mëmë e fëmijës, zonjë e shtëpisë dhe krejt i njerëzisë».
Të ketë qenë edhe Naimi islamofob?
(Shkëputur nga Tajar Zavalani, Ferexheja dhe qytetërimi, Bota e re“, nr. 14, Tiranë 1936
No comments:
Post a Comment